Minder zicht op besteding vakantiegeld sinds coronapandemie

De jaarlijkse Vakantiegeldenquête van het Nibud gaf tot en met 2019 een goed beeld van de manier waarop Nederlanders hun vakantiegeld besteden. Mede door de coronapandemie werd die ‘momentopname van de financiële situatie van Nederlandse huishoudens’ on hold gezet.

Mei is traditioneel de maand waarin nog altijd heel veel mensen in loondienst boven op het maandsalaris een extra uitkering op zijn rekening krijgt gestort. Het Nibud hield jaarlijks een enquête over dit ‘vakantiegeld’, een bedrag van rond de acht procent van het jaarsalaris. De belangrijkste conclusie in 2019 was dat de meeste mensen (43%) hun vakantiegeld nog steeds gebruiken waarvoor het bedoeld is: vakantie. Uit de enquête-uitkomsten destilleerde het Nibud tegelijkertijd een ontwikkeling die sinds 2015 gaande is: een lichte stijging van het aantal mensen dat het vakantiegeld niet gebruikt om op vakantie te gaan, maar voor het aflossen van schulden of het wegwerken van betalingsachterstanden (18% in 2019). “Of die trend heeft doorgezet weten we niet”, vertelt Nibud-onderzoeker Annette Groen. “De afgelopen jaren hadden de coronapandemie en de financiële gevolgen daarvan onze aandacht.  Mensen konden in 2020 en tijdens de lockdowns die volgden überhaupt vaak niet of beperkt op vakantie en gaven ook hun vakantiegeld niet of anders uit.”

Vinger aan de pols
Ook de hoge inflatie en fors gestegen energierekeningen eisten de aandacht van het Nibud op. Dat resulteerde onder andere in het rapport ‘Rondkomen en betalingsproblemen’, dat in november 2022 verscheen. Groen: “Niet alleen tijdens covid-19, ook daarna houden we op die manier de vinger aan de pols. Door in een onzekere periode die wordt gekenmerkt door een sterke stijging van de kosten voor energie en levensonderhoud, een beeld te geven van de financiële situatie van alle Nederlandse huishoudens.”

Waar mogelijk wordt in dergelijke Nibud-rapporten wel nog steeds aandacht besteed aan de manier waarop mensen hun vakantiegeld besteden. In het rapport ‘De coronacrisis en ons geld’ dat in juli 2021 verscheen, was daar zelfs een heel hoofdstuk aan gewijd. ‘Opvallend is dat het percentage mensen dat niets speciaals met het vakantiegeld gaat doen (het komt op de grote hoop) dit jaar is toegenomen, terwijl dit verleden jaar nog nagenoeg gelijk bleef aan voorgaande jaren,’ stellen de  Nibud-onderzoekers vast. ‘Het aflossen van schulden en het inlossen van tekorten op lopende rekeningen wordt door een lager percentage genoemd, evenals grote aankopen, huishoudelijke uitgaven en een verhuizing of verbouwing.’

Belangrijk onderwerp
Ruim een jaar later maakte het rapport ‘Rondkomen en betalingsproblemen’ duidelijk dat de situatie inmiddels ingrijpend was veranderd. ‘Wanneer we kijken naar de voorgaande meting in 2018 dan zien we dat mensen het afgelopen jaar vaker spaargeld hebben gebruikt, geld hebben geleend bij familie/vrienden, een betalingsregeling hebben getroffen, een voorschot hebben gevraagd op salaris/vakantiegeld en geld hebben geleend bij een financiële instantie’, concludeerden de onderzoekers, waarvan Groen er een was.

Op de Nibud-site wordt volgens haar veel aandacht besteed aan vakantiegeld en de besteding ervan. “In mei worden bezoekers zelfs vanaf de homepage geattendeerd op de pagina ‘Alles over vakantiegeld’, die onder andere informatie bevat over hoe je slim met vakantiegeld kunt omgaan. Ook kan je uitrekenen hoeveel vakantiegeld je zou moeten ontvangen.